Wat is permacultuur?
Permacultuur is meer
dan alleen landbouw
Permacultuur, bedacht in de jaren '70 door Australiërs Bill Mollison en David Holmgren, is een reactie op destructieve industriële landbouwmethoden. Zij streefden naar systemen in harmonie met de natuur, geïnspireerd door natuurlijke ecosystemen en traditionele landbouw.
Het is sindsdien wereldwijd verspreid en geëvolueerd: van stedelijke tuinen tot grootschalige boerderijen, en van onderwijsprogramma's tot gemeenschapsontwikkelingsprojecten. Permacultuur gaat verder dan alleen landbouw en tuinieren; het omvat ook hoe we wonen, hoe we onze gemeenschappen organiseren, en hoe we onze relatie met de natuurlijke wereld zien. Permacultuur leert ons om te observeren, te leren van en te werken met de natuur, in plaats van er tegenin te gaan.
In permacultuur worden ecosystemen zo ontworpen dat ze divers zijn en meerdere functies kunnen vervullen. Bijvoorbeeld, een boom in een permacultuursysteem kan schaduw bieden, vruchten dragen, beschutting bieden aan dieren, en bijdragen aan de bodemgezondheid. Er zijn veel mensen die zeggen dat voedselbossen en regeneratieve landbouw iets anders zijn dan permacultuur, maar ik zou zeggen dat permacultuur een overkoepelende filosofie is voor al deze projecten. De ethiek van permacultuur is:
Zorg voor de Aarde: Dit houdt in dat we zorgdragen voor onze omgeving, waarbij we waarde zien in de kleinste helpers.
Zorg voor de Mens: We kunnen pas voor een ander zorgen als we eerst voor onszelf zorgen. Het moedigt eerlijke verdeling, samenwerking en het voorzien in basisbehoeften aan.
Eerlijk Delen: De natuur geeft overvloed. En tegelijkertijd zijn er ook grenzen. Dit principe gaat over eerlijk verdelen en het beperken van consumptie.
Wat is een voedselbos?
Een voedselbos is een eetbaar bossysteem gebaseerd op het nabootsen van een natuurlijk bos ecosysteem. Variatie van planten zorgt voor een betere bodem, trekt meer dieren aan en dit doet dienst als een natuurlijk bestrijdingsmiddel. Net als een natuurlijk bos hoef je het geen water te geven, en dat is fijn met de steeds drogere zomers, maar ook bij veel regen werkt het bos als spons en helpt het daarmee zijn omgeving. Ze noemen een voedselbos ook wel iets voor luie boeren, want met de jaren is er steeds minder werk nodig en levert het bos steeds meer op. Dit maakt voedselbossen een duurzaam en veerkrachtig alternatief voor traditionele, arbeidsintensieve landbouwmethoden.
Wat is regeneratieve landbouw?
Regeneratieve landbouw is een landbouwsysteem dat ernaar streeft de gezondheid en veerkracht van het milieu te verbeteren, in plaats van het alleen maar te onderhouden. Het streeft naar het herstellen van beschadigde bodems, het verhogen van de biodiversiteit en het verbeteren van de watercyclus. Het bevordert methoden zoals het minimaliseren van ploegen en kunstmestgebruik, het bedekken van de bodem met gewassen of mulch en het integreren van gewassen en vee om het bodemleven te verrijken. Zoals je leest zijn dit ook permacultuur methodes. Het verschil voor mij is dat permacultuur nog wat groter en maatschappelijker is.
De 12 permacultuur ontwerp principes
1 Observeer en reageer.
Kijk goed om je heen en let op wat er gebeurt in de natuur.
2. Vang energie en sla het op.
Wanneer er veel van iets is, is het een goed idee om het te bewaren voor later wanneer er minder beschikbaar is. Denk aan wateropslag, zonlicht, maar ook bijvoorbeeld aan zaden en voedselvoorraden.
3. Zorg voor opbrengst.
Heeft je project meerwaarde en krijg je voldoende terug? Het is moeilijk werken met een lege maag.
4. Reflecteer en aanvaard feedback.
Zoek naar evenwicht en maak keuzes die een positieve invloed hebben op de generaties die na ons komen.
5. Gebruik en waardeer de natuur.
Laat de natuur zoveel mogelijk haar gang gaan en zet haar in. Een kip legt bijvoorbeeld eieren, eet insecten en bemest de bodem.
6. Produceer geen afval, maak kringlopen.
Geef afval een tweede kans door het te repareren of te transformeren tot iets nieuws.
7. Ontwerp van patronen naar details
Neem een stap achteruit en bekijk het vanuit een groter geheel. Laat je inspireren door patronen in de natuur.
8. Verenig eerder dan te scheiden,
Zelfs de kleinste beestjes en plantjes hebben belangrijke functies in de natuur. Wanneer ze samenkomen, ontstaan er relaties tussen hen en ondersteunen ze elkaar.
9. Gebruik kleine en trage oplossingen,
We zijn gewend om steeds sneller te willen gaan, maar in de natuur heeft alles zijn eigen tempo en we kunnen haar voorbeeld volgen.
10. Gebruik en waardeer diversiteit.
Voor een veerkrachtig ontwerp zet je meerdere functies van iets in. Diverse plantensoorten dragen bij aan een gezonder bodemleven en trekken meer dieren aan.
11. Gebruik randen en waardeer de marge.
Overgangen tussen landschappen kennen veel diversiteit. Door slim gebruik te maken van bochten kun je dit benutten bij het ontwerpen.
12. Wees creatief in het omgaan met of het reageren op veranderingen.
We kunnen de natuur helpen door voortdurend te blijven kijken en in te grijpen wanneer dat nodig is. Zo zijn we terug bij principe 1 en is de cirkel rond.
Contact
Natuurkunstenaar
is een website van:
Annick Gaarthuis
Arthur koolkwartier 29
6711 VH Ede
KVK:64842517
Btw: nl002226430B75
Bij vragen kun je mailen naar info(at)annickgaarthuis.nl of
via sms (niet bellen) +31 (0)6 - 19823287
Werkdagen zijn ma t/m woe van 10:00 tot 17:00